Hải Dương: Người dân còn e ngại gạch không nung
Những năm gần đây, ngành sản xuất vật liệu xây của tỉnh Hải Dương có bước phát triển khá nhanh, tập trung vào hai loại sản phẩm chính là gạch đất sét nung và gạch không nung (gạch block). Sản phẩm vật liệu xây cơ bản đáp ứng được yêu cầu xây dựng trong tỉnh và một phần cung cấp cho thị trường các tỉnh lân cận. Hiện tại, sản lượng vật liệu xây của tỉnh đạt khoảng 1,2 tỷ viên tiêu chuẩn mỗi năm. Trong đó, sản lượng gạch không nung chỉ chiếm khoảng 18%.
Sản xuất gạch không nung tại Hải Dương
Sản lượng gạch không nung trong thời gian qua luôn chiếm tỷ lệ cao trong cơ cấu sản xuất vật liệu xây dựng. Toàn tỉnh Hải Dương hiện có trên 500 hộ sản xuất gạch không nung với sản lượng khoảng 45 triệu viên, tương đương 125 triệu viên tiêu chuẩn. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp cũng đã đầu tư xây dựng nhà máy gạch không nung trên địa bàn tỉnh. Ngoài Cty CP Đoàn Minh Công (Tứ Kỳ) đã xây dựng và đưa sản phẩm ra thị trường khoảng 150 triệu viên tiêu chuẩn/năm, Cty CP sông Đà – Cao Cường (TX Chí Linh) cũng đang đầu tư xây dựng dây chuyền sản xuất với công nghệ hiện đại và công suất lên tới 80 triệu viên/năm. Theo đánh giá của các chuyên gia xây dựng, Hải Dương là một trong những địa phương có tỷ lệ sử dụng gạch không nung cao nhất so với mặt bằng chung của cả nước.
Sản xuất gạch không nung trên địa bàn tỉnh Hải Dương có hai khu vực: khu vực đơn lẻ của tư nhân ở tất cả các huyện, thị xã, thành phố và khu vực của các nhà máy với dây chuyền và công nghệ hiện đại. Sản phẩm của những hộ sản xuất đơn lẻ ở các địa phương trong tỉnh thường có công nghệ lạc hậu, phần nhiều được làm bằng tay hoặc hệ thống máy móc đơn giản, lạc hậu. Vì thế, chất lượng sản phẩm thấp, mẫu mã đơn giản không thu hút được sự chú ý của người tiêu dùng. Thời gian gần đây, một số cơ sở cũng đã đầu tư máy móc với công nghệ hiện đại, nhưng số lượng còn ít so với tổng số hộ sản xuất trong cả tỉnh. Bên cạnh đó là sự xuất hiện của các nhà máy sản xuất gạch không nung với công nghệ sản xuất hiện đại được nhập khẩu từ nước ngoài. Nguyên liệu chủ yếu để sản xuất gạch không nung của các dây chuyền này là cát đá, xi-măng, tro bay, xỉ than của các nhà máy nhiệt điện cùng các chất phụ gia khác. Sản phẩm của các nhà máy thường phong phú, đa dạng như gạch xây 4 lỗ, gạch xây 3 lỗ, gạch xây đặc, gạch đặc chèn, gạch đặc nhẹ... với nhiều ưu điểm như không độc hại, không gây ô nhiễm môi trường, bề mặt phẳng, kích thước đồng đều, tiết kiệm vữa xây, chi phí đầu tư giảm...
Mặc dù có rất nhiều ưu điểm, nhưng sản phẩm gạch không nung vẫn chưa tìm được chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Anh Trần Văn Thuận, chủ doanh nghiệp tư nhân Huy Thuận, thị trấn Tứ Kỳ (Tứ Kỳ) cho rằng: “Mặc dù gạch không nung có chất lượng không thua kém so với gạch tuy – nen, nhưng việc tiêu thụ vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Hiện tại, người dân chủ yếu dùng gạch không nung để xây dựng các công trình phụ, chuồng trại, tường rào, bó bờ ao... Rất ít người sử dụng gạch không nung để xây nhà”.
Nguyên nhân của vấn đề này, theo ông Phùng Văn Đường, PGĐ Cty CP Đoàn Minh Công cho rằng: “Yếu tố tâm lý và thói quen quyết định đến sự lựa chọn của người dân. Họ đã quá quen với sự hiện diện của gạch nung từ nhiều năm nay. Vì thế, để họ chuyển sang sử dụng gạch không nung là một chặng đường dài và rất gian khó. Hiện tại, với công suất 150 triệu viên/năm, sản phẩm của chúng tôi chủ yếu cung cấp cho các dự án lớn ở Hà Nội và Hải Phòng. Đi vào sản xuất từ năm 2007, nhưng các năm qua chúng tôi cũng chỉ cung cấp cho thị trường Hải Dương đầy tiềm năng khoảng 30% tổng sản phẩm, tập trung chủ yếu ở lĩnh vực xây dựng nhà ở dân sinh”.
Cùng với quan điểm này, anh Tuấn cho biết: “Cơ sở của tôi đi tiên phong trong lĩnh vực sản xuất gạch không nung trên địa bàn huyện Tứ Kỳ. Ra đời năm 2006, năm đầu tiên cơ sở chỉ sản xuất khoảng 30 vạn viên. Nhưng đến nay, cơ sở đã cung cấp ra thị trường trên 350 vạn viên. Người dân chủ yếu dùng để xây dựng tường rào, bó bờ ao hoặc xây các công trình phụ. Hầu như chưa có ai sử dụng để xây nhà kiên cố, cao tầng. Người dân vẫn còn e ngại về chất lượng của sản phẩm. Họ chưa thực sự an tâm khi dùng gạch không nung để xây nhà - tài sản cả đời tích cóp của họ”.
Để gạch không nung trở thành sự lựa chọn hàng đầu của người dân, ông Phùng Văn Đường, PGĐ Cty Đoàn Minh Công cho rằng công tác tuyên truyền, vận động được coi là yếu tố quan trọng hàng đầu. Bên cạnh đó, chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với sự phát triển gạch không nung cần cụ thể và sát thực hơn nữa như tạo điều kiện về vốn, mặt bằng và có chế tài cứng rắn trong việc xoá bỏ các cơ sở sản xuất gạch nung không đủ tiêu chuẩn kỹ thuật. Đồng thời, chính các doanh nghiệp sản xuất, nhất là các cơ sở sản xuất nhỏ ở địa phương cần thường xuyên cập nhật các thông tin về sản phẩm, công nghệ và thị trường gạch không nung.